Znieczulenie porodu

Jak to kiedyś powiedział S.Lem, seksualność człowieka jest podobna do historii zjedzonej czekoladki po której człowiek ma dziewięciomiesięczna sraczkę.

Rodzina już się oswoiła z myślą o potomku, pokoik przygotowany - a przynajmniej łóżeczko - ciuchy kupione wg. USG...

Otworze kiedyś sklep z ciuchami dla dzieci które będą żółte. Ciuchy, nie dzieci. Na szyldzie wywalę taki sakramencki napis: "Pożałowałeś dwóch stówek na ginekologa? Nie wiesz czy dzidzia ma dzwonek?? Zaglądnij tutaj! Wszystkie ciuchy w uniseksowym kolorku!!! No pink, no blue - yellow only."

W końcu nadchodzi czas na najpiękniejsze spotkanie...

Całą ta heca dowodzi niezbicie że hormony robią z nami co chcą, bo poród w najlepszym razie można porównać do defekacji po spożyciu kokosowego orzeszka rodem z Czarnobyla. Gdyby jednak nie ta hormonalna sztuczka, ród ludzki skończył by bezpotomnie na naszych prekursorach, bo Ewunia prędzej by sobie wydłubała oko niżby spojrzała po raz drugi na drzewo dobrego i złego.

Co zawsze nasuwa mi pytanie: w co wyposażony był Adam??!?

Nadchodzi wreszcie godzina zero. Przyjeżdżamy sobie do delivery ward, kładziemy się na łóżeczku i - z niejakim niepokojem pytamy o opcje. W Królestwie mamy ich kilka, jedne lepsze, drugie jeszcze lepsze.

1. Technologia number łan: psychoterapia stosowana czyli hipnoza made in położna.
Ryzyko powikłań: zero.
Skuteczność: zero.
Opis metody: położna co jakiś czas powtarza You are doin' very well"

2. Technologia number tó: iniekcja domięśniowa Dolarganu (w Jukeju nie znaja tej nazwy, trza prosic o pethidine).
Ryzyko powikłań: o ile położna nie pomyli dawki i miejsca podania (na ten przykład w oko), pod uwagę brać należy jedynie francowate nudności i upierdliwe wymioty. Można zobaczyć co jedliśmy przedwczoraj na podwieczorek. Podany za późno powodować może depresje oddechową płodu co przekłada się na dzidzie nieco naćpaną po porodzie, ale położne pilnują dawek i odstępów jak gorylica swoich młodych.
Skuteczność: tak sobie. Wystarcza na 1 i ew. początek 2 fazy.

3. Podtlenek azotu czyli number tri. Znany również jako gaz rozweselający. Podawany jako gotowa mieszanka 50/50 z tlenem.
Ryzyko powikłań: kac jak po wódzie, rzyganko jak po Dolarganie.
Skuteczność: żadna.
Informacje dodatkowe: może i to działa rozweselająco, ale na pewno nie przy porodzie. Znosi jakiekolwiek hamulce, kobiety drą się w niebogłosy i zachowują jak trzyletnie niedorozwoje. Tragiczny pomysł, odradzam ab-so-lut-nie.

4. ZOP. Czyli epidural. Technologia czwarta.
Ryzyko powikłań:
- spadek ciśnienia. W zasadzie tak częste że należy mówić o niekorzystnym działaniu ubocznym. Niesie ryzyko niewydolności krążenia macicznopłodowego ( i w krańcowym przypadku uszkodzenia płodu) - dlatego przed ZOPem zakłada się wkłucie dożylne, mierz\y cisnienie, podaje płyny a w razie poważniejszego spadku leczy lekami obkurczającymi łożysko naczyniowe - nie mylić z łożyskiem w macicy... Poważne następstwa obniżenia ciśnienia są bardzo rzadkie.
- wysoki blok zewnątrzoponowy. Rzadkie powikłanie, związane bądź ze zbyt dużą dawką anestetyku bądź ze złym ułożeniem rodzącej po wykonaniu bloku. W krańcowym przypadku - który występuje bardzo rzadko - wymaga wdrożenia znieczulenia ogólnego i intubacji/wentylacji pacjentki.
- działanie toksyczne środka miejscowo znieczulającego. Może się zdarzyć przy nierozpoznanym założeniu cewnika do jednej z żył w przestrzeni zewnątrzoponowej lub przy przekroczeniu dawki maksymalnej. W Jukeju to drugie jest praktycznie wyeliminowane poprzez gotowe zestawy do ZOPów, pompy podające znieczulenie w sposób ciągły oraz przejście na chirocainę (lewobupiwakaina), która mimo że toksyczna, to jednak mniej niż bupiwakaina. Żeby wyeliminować ryzyko pierwsze, stosuje się odpowiednie techniki (aspiracja cewnika, dawka testowa z minimalną dawką adrenaliny).
- całkowite znieczulenie podpajęczynówkowe - to powikłanie zdarza się przy nierozpoznanym założeniu cewnika do przestrzeni podpajęczynówkowej. Dość rzadkie powikłanie, jednak ze względu na swoją dramatyczność wyjątkowo pilnowane przez brać w wierze. Dawka testowa (mała ilość środka która powoduje blok tylko w przypadku źle założonego cewnika) wyeliminowała ryzyko groźniejszych powikłań.
- przypadkowe przebicie opony twardej. Igła która powinna zostać wsunięta do przestrzeni zewnątrzoponowej, z niewiadomych przyczyn wsuwa się troszkę głębiej i przebija oponę twardą. Powoduje to zazwyczaj upierdliwe bóle głowy, światłowstręt, zawroty głowy i wymioty. Czasami wymaga założenia tzw. łaty z krwi.
- krwiak w przestrzeni zewnątrzoponowej. Rzadkie powikłanie - trzeba trafić w naczynie krwionośne, a krwawienie musi być na tyle duże by samo nie stanąć. W zasadzie jedynie u pacjentów leczonych środkami p.zakrzepowymi. Dlatego koniecznie należy powiadomić anestezjologa o warfarynie, zastrzykach z heparyny oraz heparyn drobnocząsteczkowych, lekach przeciwpłytkowych (clopidogrel) i aspirynie. Najlepiej mieć wszystkie leki na kartce spisane i wręczyć to łapiduchowi zanim przystąpi do działania.
- infekcja. Z tego powodu anestezjolog pieprzy się z ta igłą tydzień. Musi się umyć, ubrać, pacjenta odkazić jak do zabiegu operacyjnego...
- nieskuteczność bloku (oceniana na 5% - czyli jednak sporo). Cewnik może być w złym miejscu, przestrzeń zewnątrzoponowa może być - nazwijmy to - dziwna. Zdarzyło mi się raz że pacjentka była pięknie znieczulona praktycznie cała w wymaganym zakresie za wyjątkiem placka wielkości ludzkiej dłoni w prawej pachwinie. I to miejsce nap.ło ja przez cały czas porodu.

Skuteczność: duża. Pominąwszy horrory, które statystycznie są zjawiskiem rzadkim, porównywalnym do cegły w kościele spadającej na głowę ( a już na pewno rzadszych od ryzyka umarnięcia w samochodzie podczas niedzielnej wycieczki), około 95% bloków jest skutecznych i niepowikłanych. Większość powikłań jest niegroźna dla życia, niektóre, jak przebicie opony twardej, wymagają leczenia, zazwyczaj płynoterapia i pozostanie w łóżku na 1-3 dni, rzadko łata z krwi (nie musiałem zakładać mimo wykonania kilkuset procedur, i - niestety - kilku przedziurawionych opon).

Zupełnie poważnie kończąc: to nie jest jakaś próba wystraszenia rodzących. Jednak powikłania się zdarzają i to zainteresowana musi podjąć decyzje czy chce czy nie chce być znieczulana w ten sposób.

Jeżeli mogę coś poradzić - nie decydujcie się na ZOPa pod wpływem bólu w ostatniej fazie porodu. Dla rodzącej pozostać bez ruchu przez kilka minut jest wyjątkowo trudne, a jakikolwiek ruch zdecydowanie podnosi ryzyko uszkodzenia czegokolwiek igłą.

Jeżeli chcecie mieć takie znieczulenie, porozmawiajcie z anestezjologiem zanim zacznie się akcja porodowa. Zapytajcie o powikłania. Zapytajcie o doświadczenie i ilość wykonanych procedur. Toż ta usługa jest ponadstandardowa i w rzeczy samej do odbycia porodu nie jest niezbędna.

Osobiście polecam. Ale każdy musi to rozważyć sam.
________________
Są jeszcze inne cuda - jak na ten przykład małe stężenia Remifentanylu podawane dożylnie. Nie mam żadnego doświadczenia, nie słyszałem żeby ktokolwiek stosował ww. technikę w szerszym zakresie.